Wyrobienie paszportu, wybór sposobu leczenia, wybór placówki szkolnej czy miejsca pobytu to tylko niektóre z kwestii, które mogą dotyczyć małoletniego dziecka, a wywołują spory między rodzicami. Zasadą jest, że każdy z rodziców posiadający władzą rodzicielską może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie, a w braku zgodności między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.

Ustawa nie podaje konkretnej definicji czym są istotne sprawy dotyczące małoletnich dzieci i z przykładowym skatalogowaniem takich spraw przychodzi orzecznictwo sądowe i doktryna. Powyżej wymienione tematy należą do spraw istotnych. Mogą być one - i co pokazuje praktyka sądowa - są źródłem nieporozumień między rodzicami, szczególnie żyjących w rozłączeniu, a posiadających wspólnie władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem.

Jak należy postąpić w sytuacji, gdy rodzice nie mogą dojść do zgodności np. w sprawie wyrobienia dziecku paszportu? No cóż, jeden z rodziców musi wystąpić do sądu opiekuńczego o wyrażenie zgody na powyższą czynność w miejsce drugiego rodzica. Postanowienie sądowe „zastępuje” zgodę rodzica sprzeciwiającego się konkretnej czynności. Z takim postanowieniem, po jego uprawomocnieniu się, rodzic, z którego inicjatywy wszczęto postępowanie, może udać się do organu paszportowego lub podjąć konkretną czynność będącą przedmiotem wniosku.

Będąc w temacie uzyskania zgody sądu w sprawie dotyczącej wydania dziecku dokumentu paszportowego warto podkreślić, że pozytywne rozstrzygnięcie sądowe w tym przedmiocie nie jest jednoznaczne z wyrażeniem zgody przez sąd na stały pobyt dziecka za granicą czy też pobyt krótkotrwały (np. wakacyjny).

• „Na wyjazd za granicę na pobyt stały małoletniego wraz z jednym z rodziców, któremu w wyroku rozwodowym powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej, potrzebne jest zezwolenie sądu opiekuńczego, jeżeli drugi z rodziców, któremu powierzono nadzór nad wychowaniem dziecka, nie złożył oświadczenia wyrażającego zgodę na wyjazd dziecka.” (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1971 r., sygn. akt: III CZP 69/71).
• „Wyjazd dziecka za granicę w celu spędzenia tam wakacji, jako należący do istotnych spraw dziecka wymaga zgody obojga rodziców, wykonujących władzę rodzicielską, a w braku takiej zgody orzeczenia sądu opiekuńczego.” (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1985 r., sygn. akt: III CRN 19/85).

Wniosek o uzyskanie zezwolenia sądu opiekuńczego podlega stałej opłacie sądowej w wysokości 100 złotych. Postępowanie odbywa się w trybie nieprocesowym.

PODSTAWA PRAWNA:

art. 97 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst. Jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 2809)

uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1971 r., sygn. akt: III CZP 69/71

postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1985 r., sygn. akt: III CRN 19/85

Stan prawny na dzień publikacji wpisu.

Zamieszczone informacje nie stanowią porady prawnej w indywidualnej sprawie. W celu skorzystania z usług zapraszam do kontaktu.