W dniu 6 lutego bieżącego roku zakończyło się w Sejmie pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie Kodeksu pracy zakładającego wprowadzenie jawności wynagrodzeń pracowników.

Co znajduje się w projekcie?

Po pierwsze - pracownik będzie uprawniony do występowania do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczącej poziomu średniego wynagrodzenia, z podziałem na płeć, wśród pracowników wykonujących taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości. W odpowiedzi pracodawca będzie zobowiązany udzielić żądanej informacji bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 14 dni. W razie gdy przekazana przez pracodawcę informacja byłaby niekompletna lub niedokładna, pracownik będzie mógł wystąpić do pracodawcy o dodatkowe wyjaśnienie lub uzupełnienie otrzymanych informacji. Bierność pracodawcy polegająca na nieudzieleniu pracownikowi na jego wniosek wspomnianej informacji stanowić będzie wykroczenie zagrożone karą grzywny w wysokości od 1 tys. złotych do aż 30 tys. złotych.

Po drugie - jawność wynagrodzenia nie będzie dotyczyć wyłącznie etapu trwania stosunku pracy, ale obejmie także okres przed jego nawiązaniem. Informacje o kwocie proponowanego wynagrodzenia mają być uwzględniane przez pracodawców w ofertach pracy, ze wskazaniem w nich widełek (minimalnego oraz maksymalnego wynagrodzenia możliwego do uzyskania na danym stanowisku). Oferty będą mogły zawierać wzmiankę o możliwości negocjacji proponowanej pensji. Pracownik będzie miał prawo uzyskania od przyszłego pracodawcy informacji na temat początkowego wynagrodzenia lub jego przedziału przewidzianego w odniesieniu do danego stanowiska oraz stosowanych przez pracodawcę przepisach układu zbiorowego względem danego stanowiska pracy. Jeśli pracownik zostanie zatrudniony, ale za wynagrodzeniem niższym niż przewidzianym w ofercie, pracodawcy grozić będzie kara grzywny w wysokości od 1 tys. zł do 30 tys. złotych.

Projekt przed przekazaniem go do prac legislacyjnych przeszedł etap konsultacji społecznych i wśród opiniujących przeważały głosy krytyczne. Negatywnie odniosły się m.in. Federacja Przedsiębiorców Polskich, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych czy też Sąd Najwyższy. W piśmie z dnia 17 stycznia 2025 r., znak BSA II.021.103.2024 Sąd Najwyższy wskazał, iż projekt nie zawiera skutecznych rozwiązań zapewniających należytą ochronę danych osobowych w procesie ujawniania przez pracodawcę informacji o średnich poziomach wynagrodzenia w podziale na płeć, w odniesieniu do pracowników wykonujących tą samą pracę lub pracę o takiej samej wartości. W ocenie Sądu Najwyższego tym sposobem może dojść do ujawnienia poziomu wynagrodzenia konkretnych współpracowników, gdy zapytanie będzie dotyczyć wąskiej, łatwo identyfikowalnej grupy osób. Prezes Sądu Najwyższego dr hab. Małgorzata Manowska wskazała także, że konieczne będzie doprecyzowanie pojęcia udzielenia pracownikowi „niedokładnych i niekompletnych informacji". Uwag do projektu było znacznie więcej.

W dniu 7 lutego 2025 r. projekt został przekazany do dalszych prac legislacyjnych.

Link do projektu oraz opinii (w tym Sądu Najwyższego): https://www.sejm.gov.pl/Sejm10.nsf/druk.xsp?nr=934